Choroba czarnych mateczników

Choroba czarnych mateczników to zamieranie czerwiu matecznego z powodu wirusa czarnych mateczników (BQCV). Wirus ten może stanowić duży kłopot w hodowlach matek, kiedy dochodzi do zamierania larw w matecznikach. Chorobie tej towarzyszą wysoko wyspecjalizowane grzyby pasożytnicze, atakujące nabłonek jelita środkowego pszczół dorosłych zarówno robotnic, matek jak i trutni. Chodzi tu o Nosema Apis oraz Nosema Ceranae.

Sprzyjający okres rozwoju wirusa czarnych mateczników (BQCV) przypada na wiosnę. Jest to zbieżne z namnażaniem się pasożyta Nosema Apis niszczącego nabłonek jelita środkowego pszczół i umożliwia tym przenikanie wirusów choroby czarnych mateczników do organizmu pszczół.

Natomiast przebieg zakażenia wirusowego w przypadku Nosema Ceranae nie jest dotąd zbadany. Prawdopodobne jest, że wobec rozwoju tego pasożyta w ciągu całego sezonu pszczelarskiego zakażenie wirusem czarnych mateczników (BQCV) może być nasilone także w ciągu lata. Wirus ten w dużych ilościach jest stwierdzony u robotnic zarażonych nosemozą. Pszczoły giną wczesną wiosną zanim pojawią się nowe pokolenia pszczół. Prowadzi to do śmierci rodzin pszczelich na początku sezonu. Na skutek zamierania larw pszczelich może dochodzić także do zjawiska pustych uli w okresie jesiennym.

W Polsce wirus choroby czarnych mateczników (BQCV) jest rozpowszechniony. Badania próbek pszczelich w latach 1995 i 1996 wykazały, że 80% pasiek zarażonych było nosemozą i jednocześnie wirusem BQCV.